به گزارش خبرگزاری «حوزه» ميلاد سراسر نور حجّتي از حجّت هاي الهي، حضرت امام حسن عسكري(عليه السلام) در هشتم ربيع الثاني سال 232 هجري، روزنه اي مسرّت بخش جهت قلوب مسلمانان جهان بود تا در پرتو قدوم مبارك آن امام خوبي ها امراض باطني و روحي و جسماني آنان التيام يابد و از سلاله پاك ایشان، طاووس اهل جنّت پاي به عرصه وجود گذارد. آن امام بزرگوار بياني شيوا و جذّاب داشته و مفسّري بي نظير براي قرآن مجيد بود.
حضرت آيت الله جوادي آملي در جملاتی دربارۀ امام حسن عسكري(عليه السلام) در سالگرد ولادت آن حضرت سفارش به كسب تقوا را از لسان مبارك آن حضرت مطرح نموده و نسبت به پرهيز از سخن و كار مُشتبه، بيان داشتند: سفارش تقوا از يازدهمين امام همام امام حسن عسكري(سلام الله عليه) اين است كه «قَالَ أَوْرَعُ النَّاسِ مَنْ وَقَفَ عِنْدَ الشُّبْهَةِ أَعْبَدُ النَّاسِ مَنْ أَقَامَ الْفَرَائِضَ أَزْهَدُ النَّاسِ مَنْ تَرَكَ الْحَرَامَ أَشَدُّ النَّاسِ اجْتِهَاداً مَنْ تَرَكَ الذُّنُوب»؛ پرهيزگارترين مردم كسي است كه وارد كار مُشتَبه، سخن مُشتَبه و عقايد مُشتَبه نشود؛ مطلبي كه مبرهَن نيست آن را نپذيرد تا ورع فكري داشته باشد؛ سخني كه مستدل نيست نگويد تا ورع در گفتار و نوشتار داشته باشد و كار مشكوك نكند تا در مقام كردار و عمل متورع باشد، فرائض الهي را انجام بدهد تا جزء عابدترين مردم عصر خود باشد، از محرّمات بپرهيزد تا جزء زاهدترين مردم عصرش باشد [و] بكوشد كه از گناه نجات پيدا كند.[1]
*قدرت اراده بدون قدرت روح مسیر نیست
ايشان داشتن ارادۀ قوي را بدون قدرت روح ميسّر ندانسته و كسب اين قدرت را در گرو ارتباط با خدا قلمداد كرده و بيان داشتند: قدرتِ اراده بدون قدرتِ روح، ميسّر نيست و قدرت روح در پرتو ارتباط با خداست، ارتباط هم يا ارتباط علمي است يا ارتباط عملي؛ اگر كسي علمش لله و عملش لله باشد اين ربط قوي است و هر چه ربط به خداي عليمِ قدير قوي تر بود علم و قدرت انسان افزوده تر و روح قوي تر مي شود و از روحِ قوي ارادۀ قوي نشأت مي گيرد، لذا امام حسن عسكري(سلام الله عليه) فرمود: «وأشدّ الناس اجتهاداً من ترك الذنوب»؛ كسي كه همۀ گناهان را ترك كند از ديگران شديدتر و مقتدرتر و توانمندتر است. همۀ اينها از بركات قرآن كريم است كه به ما فرمود: (وَلاَ تَهِنُوا وَلاَ تَحْزَنُوا وَأَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِن كُنْتُم مُؤْمِنِينَ)؛ هم از دشمنِ بيرون اعلا بوده و بر او پيروز هستيد و هم از دشمن درون اعلا و بر او پيروز هستيد: (إِن كُنْتُم مُؤْمِنِينَ). [2]
*اساس عبادت
معظّم له به بخش ديگري از فرمايشات امام عسكري(عليه السلام) نسبت به بيان و معرفي اساس عبادت پرداخته و ابراز داشتند: از وجود مبارك امام حسن عسكري(سلام الله عليه) رسيده است كه «لَيْسَتِ الْعِبَادَةُ كَثْرَةَ الصِّيَامِ وَ الصَّلَاةِ وَ إِنَّمَا الْعِبَادَةُ كَثْرَةُ التَّفَكُّرِ فِي أَمْرِ اللَّه» عبادت در اين نيست كه انسان نمازهاي زياد بخواند، روزه هاي زياد بگيرد البته نماز واجب و نماز مستحب و نافله هم مشخص است اما بيش از آن مقدار انسان بايد وقت را صرف در معرفت بكند؛ لذا فرمود: اساس عبادت آن تفكّر است آن مقصدشناسي و مقصوديابي است، بحث هاي توحيدي، معرفت خدا، اسماي حسناي الهي، صفات ذاتي حق، معناي تجلّي و فعل خدا، معناي حضور خدا در كنار افعال و مانند آن مهم است كه فرمود: اساس عبادت تفكّر است و درايت. اين درايت اگر با عمل همراه باشد انسان هم راه را طي مي‌كند هم به مقصد مي رسد و هم مقصود را به اندازه خود مشاهده مي كند. بنابراين آنچه از وجود مبارك امام عسكري(ع) به ما رسيده است تهيه كردن اين سه عنصر محوري يعني هم زاد و توشه مسافرت، هم راحله و مركب سفر، و هم تفكّر درباره مقصد و مقصود. [3]
*خیر رساننده خداست
استاد برجستۀ اخلاق به نقل از آن امام بزرگوار، اعطاي خير و دفع شرّ از انسان را الطاف الهي قلمداد كرده و از نسبت دادن اين امور به خود و ديگران برحذر داشته و ابراز كردند: سخن بلند امام حسن عسكري(سلام الله عليه) اين است كه «مَنْ أُعْطِيَ خَيْراً فَاللَّهُ أَعْطَاهُ وَ مَنْ وُقِيَ شَرّاً فَاللَّهُ وَقَاه» اگر كسي خيري به او رسيد بداند كه خير رساننده خداست؛ نگويد خودم زحمت كشيدم و يافتم و اگر شري از او دور شد نگويد شانس آوردم يا بختم مساعد بود يا ديگري اين شرّ را از من دور داشت بلكه بگويد خدا اين شرّ از من دور داشت چون هيچ ضالي و هيچ ناصري در عالم نيست مگر به نام خدا.
ضرر و نفع به دست كسي است كه تقدير جهانيان به دست اوست؛ اگر انسان نه خود را ببيند نه ديگري را، راحت است چرا كه نه براي خود ارزش قائل است نه در برابر ديگران خضوع مي‌كند. انسان كه بايد خضوع بكند و احترام بگذارد، چرا خدا را احترام نگذارد و چرا در برابر خدا خضوع نكند؟!.
منابع:
[1] خطبۀ نماز جمعه به امامت معظم له، سال75
[2] سخنراني پيوند اراده و روح در قرآن
[3]پيام به همايش امام حسن عسكري عليه السلام، سال91
